علت کف روی عسل و بوی ترشیدگی آن چیست؟ ، اگر شما عاشق عسل هستید و به صورت روزانه و هفتگی
عسل مصرف می کنید. حتما در هنگام خرید و یا در زمان بازکردن در ظرف با این صحنه روبرو شدید، که بر روی سطح ظرف عسل یک لایه سفید رنگ به صورت کف قرار گرفته است.
گاهی اوقات این تصور برداشت می شود که این عسل حتما خراب شده و دیگر قابلیت مصرف ندارد. اما این تصور اشتباه می باشد. گاهی نیز ممکن است عسل بوی ترشیدگی دهد. با ما همراه باشید تا به صورت دقیق و علمی علت کف روی عسل و بوی ترشیدگی آن چیست؟ را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.
علت کف روی عسل چیست؟
علت کف روی عسل و بوی ترشیدگی آن چیست؟
به طور کلی عسل توسط زنبورعسل و در داخل کندو با جمع آوری شهد گیاهان تولید می شود. این عسل بعد از تولید در کندو توسط زنبوردار از شان های مومی خارج شده و در داخل حلب های بهداشتی به کارگاه ها و کارخانه های بسته بندی انتقال داده می شود. به طور پیش فرض در عسل طبیعی نباید هیچ گونه ماده افزودنی و اضافی به جز عسل باشد. هر گونه ماده ای غیر از عسل به لحاظ استاندارد غیرقابل قبول است.
اما گاهی اوقات دیده می شود که در شلف فروشگاه ها و یا در هنگام خرید عسل، یک لایه سفید رنگ بر روی سطح و گوشه های ظرف عسل وجود دارد. به لحاظ علمی وجود این لایه سفید رنگ کف مانند سه علت اساسی دارد. این سه علت عبارتند از:
1. کف حاصل از شهد گل
درون شهد گیاهان مواد موثر خاصی به نام ساپونین وجود دارد. این ترکیبات که دارای اثرات دارویی بی شماری می باشند، به طور طبیعی کف می کنند.
در عسل های ویژه ای مانند عسل خارشتر، کنار و گارچی این ترکیبات در شهد گل ها و عسل ظاهر می شوند. خیلی از زنبورداران در هنگام برداشت عسل از کندوها با این صحنه که در سطح حلب ها و دبه ها کاملا یک لایه کف تشکیل شده است، روبرو می شوند. به تدریج این کف ته نشین شده اما در هنگام بسته بندی و هم زدن عسل، این کف دوباره تشکیل می شود.
در عسل هایی که مقادیری از شهد این گیاهان وجود داشته یاشد، تشکیل کف در سطح عسل امری طبیعی می باشد. این نوع کف هیچ مشکلی ندارد و نشان از بی کیفیتی عسل نیست. بلکه این کف خاصیت دارویی ویژه ای دارد و می توانید با خیال راحت این کف را مصرف کنید.
2. کف حاصل از فرآیند بسته بندی عسل
عسل محلول بسیار غلیظی می باشد. در کارخانه های بسته بندی عسل، براساس یک چارت زمانی خاص بسته بندی عسل در مخازن سه جداره انجام می شود.
احتمال اضافه شدن ذرات هوا در حین تخلیه و پرکردن مخازن و یا مرحله تصفیه عسل بسیار زیاد می باشد. در حین هم زدن و مخلوط کردن عسل، مقادیر زیادی از ذرات هوا به درون عسل وارد می شود.
اگر در مخازن بسته بندی فرصت کافی برای خارج شدن ذرات هوا از عسل در نظر گرفته نشود، این ذرات هوا به همراه عسل بسته بندی می شوند. به تدریج بر روی سطح ظرف عسل قرار می گیرد و به صورت یک لایه سفید کف مانند ظاهر می شود. این لایه نشانه ی کیفیت پایین عسل نیست. بلکه عسل قابلیت مصرف دارد و هیچ مشکلی ندارد.
باید در پروسه بسته بندی عسل الزامات کامل رعایت شود تا این نقص برطرف شود. زیرا در مشتری پسندی عسل تاثیر بسزایی دارد.
3. کف حاصل از ترشیدگی و تخمیر عسل
عسل یک ترکیب بسیار ویژه است که فسادناپذیری بالایی دارد. آب و رطوبت بالا از موادی هستند که باعث فساد عسل می شوند. در عسل هایی که رطوبت بیش از 20 درصد دارند مانند عسل مناطق مرطوب (عسل مرکبات، جنگلی و نمدار) یا عسل های نارس، در اثر فعالیت مخمرها به تدریج عسل فاسد می شود.
با فعالیت مخمرها، قند موجود در عسل به اسید و دی اکسید کربن تبدیل شده و دی اکسید کربن به صورت یک لایه کف مانند در سطح ظرف عسل قرار می گیرد. این نوع کف بر خلاف دو نوع دیگر دارای بوی ترش می باشد. این بو در هنگام بو کردن کاملا واضح است. در این حالت به تدریج کل عسل فاسد می شود و بوی ترشیدگی زیادتر شده و به عنوان عسل قابلیت مصرف ندارد. اما با راهکارهایی می توان این نوع عسل را تبدیل به سرکه کرد و در تهیه سکنجبین مورد استفاده قرار داد.
علت کف کردن عسل کنار چیست؟
عسل کنار (سدر) یکی از بهترین و مرغوبترین عسل های تولیدی جنوب کشور می باشد. منطقه رویش این گیاه از دزفول تا مناطقی از سیستان و بلوچستان است. گیاه کنار دارای گروه گلیکوزیدهای گیاهی می باشد. این گلیکوزیدها بعنوان ساپونین (ماده ای گلیکوزیدی است که از گیاهان مختلف به دست آمده و در اثر حرکت دادن آن با آب، کف تولید می کند.) شناخته می شوند.
این عسل پس از برداشت کف کرده و دارای رنگ روشنی می باشد. پس از مدتی کف آن خوابیده و به رنگ خود عسل برگشته یعنی تیره می شود. پس از گذشت چند ماه تیره تر شده و به رنگ جیگری یا عقیقی در می آید.
چنانچه دوباره این عسل مخلوط شود و یا در مجاورت گرما یا داخل آب گرم قرار داده شود، دوباره کف می کند. تا خوابیدن کف آن زمان لازم است. علت کف کردن این نوع عسل به گیاه کنار بر می گردد و ربطی به طبیعی یا نا مرغوب بودن عسل تولید شده ندارد.
کف روی عسل
بوی عسل
بوی عسل به شدت به منشا گیاهی آن عسل بستگی دارد. برای یک زنبوردار حس بوی عسل در مرحله برداشت (در چادر، زنبورستان یا هر محل دیگر) بسیار واضح خواهد بود.
بعضی از افراد معتقد هستند که بوی تند عسل نشانه تقلبی بودن آن می باشد. اما در واقع نمی توان با تشخیص بوی آن متوجه اصل یا تقلبی بودن عسل شد.
در واقع هیچ کدام از فاکتور‌های ظاهری عسل مانند عطر، رنگ، شل بودن و یا سفت بودن آن نمی تواند طبیعی یا تقلبی بودن عسل را مشخص کند. برای مثال یک عسل طبیعی ممکن است عطر زیادی نداشته باشد، زیرا زنبور‌ها از گلی تغذیه کرده اند که عسل آن بوی خاصی ندارد. همچنین طعم عسل نباید مزه ترشیدگی داشته باشد. اگر عسل مزه تلخی دارد، بهتر است خریداری نشود. زیرا احتمالا گیاهانی که زنبور از آنها تغذیه کرده است، سم پاشی شده اند.
عسل طبیعی چه بویی می دهد؟
عسل از تغذیه شهد گل توسط زنبور عسل، غلیط کردن شهد و اضافه کردن برخی مواد دیگر به دست می آید و بوی عسل تحت تاثیر مستقیم این عوامل است.
به صورت دقیق نمی توان تعیین کرد که عسل طبیعی چه بویی دارد. اما هنگامی که درپوش عسل مدتی بسته باشد، موقع باز کردن درپوش بو و رایحه مطبوع عسل طبیعی را می توانید استشمام کنید. به این معنی است که این عسل طبیعی و اصل می باشد.
چرا عسل بوی ترشیدگی می دهد؟
بیشترین عامل بوی ترشیدگی عسل به سه عامل رطوبت بالا و تخمیر عسل، ظرف عسل و نوع شهد تهیه شده بستگی دارد. (در این باره در قسمت های بالایی بیشتر صحبت شده است.) پس می توان نتیجه گرفت که بوی ترشیدگی عسل دلیل بر فاسد بودن آن نیست.
سخن آخر
اگر هنگام خرید عسل بر روی آن کف و یا رنگ سفید مشاهده کردید، این به این معنا نیست که عسل فاسد شده و قابلیت مصرف ندارد. همچنین اگر عسل بوی ترشیدگی دهد، به عواملی که گفته شد بستگی داد و نشانه فاسد و تقلبی بودن عسل نیست. کف عسل بسیار مفید می باشد و دارای ارزش غذایی است.